Wat was er aan de hand
In het kader van een formulewijzing bouwt Intertoys 22 Bart Smit winkels om tot Intertoys-winkel en dat heeft gevolgen. Eerder schreef ik over een zaak waarin geoordeeld is dat het Intertoys verboden is om in het zogenaamd exclusief gebied van een Intertoys-franchisenemer een Bart Smit-winkel om te bouwen tot een Intertoys-winkel (lees: een extra franchisenemer erbij in een gebied waarvoor nu juist exclusiviteit is afgesproken mag niet). Uitgangspunt is dat Intertoys de gesloten franchiseovereenkomst – inclusief het exclusiviteitsbeding – gewoon moet nakomen.
Vervolg: procederen om niets
Naar aanleiding van deze zaak heeft Intertoys het ombouwen voorlopig gestaakt, totdat er – samengevat – met haar afspraken zijn gemaakt of er via een rechter volledige duidelijkheid is gekomen. De franchisenemer in deze volgende zaak verzocht (ook) afzonderlijke staking (voor de tweede uitspraak klik hier). Door de toezeggingen is er geen sprake (meer) is van een voldoende concrete dreiging dat Intertoys inbreuk zal maken op de exclusiviteitsrechten. Er was onvoldoende belang en die vordering werd afgewezen.
Gaat de wijziging er komen?
Intertoys c.s. vorderde op haar beurt dat de franchisenemer in overleg moet treden over een regeling die het mogelijk maakt dat de Bart Smit-winkels in het exclusiviteitsgebied naar Intertoys-winkels worden omgebouwd, onder betaling van een schadevergoeding. Ook dit wordt afgewezen. Intertoys is (zo) nog lang niet waar zij wil zijn.
Hoe dan? Hints rechter.
De rechter overweegt dat er wel omstandigheden denkbaar zijn dat een franchisenemer de toestemming voor een ombouw van een Bart Smit-winkel naar een Intertoys-winkel in zijn gebied naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet (meer) kan weigeren. Dat zou het geval kunnen zijn als voor die ombouw een bedrijfseconomische noodzaak bestaat.
Concretiseren en (echt) overleggen
De rechter overweegt daarbij dat Intertoys wel stelt dat bedrijfseconomische omstandigheden de herstructurering en ombouw zoals zij in gang heeft gezet nodig maken, maar dat zij dat niet heeft aangetoond. Datzelfde geldt voor haar stelling dat in het exclusiviteitsgebied geen (redelijk) alternatief voorhanden is voor de ombouw van de twee Bart Smit-winkels. Ook het belang van overleg is onderstreept:
Ook is het mogelijk dat de redelijkheid en billijkheid in een franchiseverhouding meebrengen dat een franchisenemer zich uiteindelijk voegt naar de loop en resultaten van een door de franchisegever geïnitieerd collectief proces van consultatie van en besluitvorming met alle franchisenemers. Daarvan kan echter in dit geval nu ook nog geen sprake zijn. (…) Over en weer is er gebrek aan vertrouwen ontstaan dat een oplossing in deze zaak moeilijk maakt. Toch lijkt overleg – bij voorkeur onder leiding van een onafhankelijk derde – op collectieve dan wel individuele basis in deze zaak nog steeds de aangewezen weg om een oplossing te bereiken. Intertoys c.s. kan echter niet het onderwerp van het overleg vooraf beperken tot de vraag hoe de schadevergoedingsregeling eruit zou moeten zien.
Aanpak
Uit de zaak blijkt nog eens het belang van vroeg overleg, in combinatie met en op basis van een goede onderbouwing. Voor een stappenplan (en bijbehorend wijzigingsbeding) daartoe klik hier.
Dit artikel is geschreven door Eelco Keuvelaar, advocaat franchiserecht bij Van Diepen Van der Kroef Advocaten in Utrecht.
11-04-2017
