fallback-bg-light

Alternatieve financieringsvormen en financieel toezicht

6 november 2012

Alternatieve financieringsvormen en financieel toezicht

De traditionele bankfinanciering voor het MKB is de laatste jaren, mede als gevolg van de wereldwijde financiële crisis, geen vanzelfsprekendheid meer. Banken zijn veel kritischer bij het verstrekken van kredieten en verkopen steeds vaker nee. Om toch aan de behoefte van kredietverlening tegemoet te komen, zijn de laatste jaren alternatieve financieringsvormen ontwikkeld. De kredietunie, een ‘beurs’ voor niet-genoteerde effecten (NPEX) en crowdfunding zijn daar voorbeelden van. Het financieel toezicht door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en/of de Nederlandsche Bank (DNB) kan bij die ontwikkeling een rol spelen.

Kredietunie
In samenwerking met het landelijk initiatief Kredietunie Nederland is onlangs de eerste kredietunie, de Kredietunie Midden Nederland, van start gegaan. Het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie financiert een pilot voor de ontwikkeling van nog meer kredietunies binnen bepaalde regio’s en branches. Bij een kredietunie, veelal vormgegeven in de vorm van een coöperatie, kunnen aangesloten ondernemingen (leden) geld lenen uit de gemeenschappelijke kas die gevuld is door geldaanbiedende leden zoals gevestigde en/of gepensioneerde ondernemers.

Voor het aantrekken van opvorderbare gelden en het uitlenen daarvan is een vergunning van DNB vereist. Om voor een dergelijke vergunning in aanmerking te komen, moet worden voldaan aan de strenge en hoge (kapitaal)eisen die ook gelden voor banken. De Kredietunie Midden Nederland ontloopt deze vergunningplicht, omdat zij aan haar leden die de gemeenschappelijke kas vullen, eeuwigdurende ledencertificaten uitgeeft. Deze certificaten geven recht op een bepaald bedrag, echter het geldaanbiedende lid kan zijn gelden niet uit de gemeenschappelijke kas opvorderen. Dit laatste element is niet wenselijk, zodat momenteel onderzoek wordt gedaan naar andere mogelijkheden. De Nederlandse overheid onderzoekt of het mogelijk is om kredietunies te laten vallen onder een lichter vergunningsregime.

Crowdfunding
Het bijeenbrengen van geldvragers en geldaanbieders op een internetplatform wordt crowdfunding genoemd. Uit een recent onderzoek van adviesbureau Douw&Koren blijkt dat crowdfunding de laatste jaren en met name in 2012 erg is toegenomen. Bekende voorbeelden van dergelijke internetplatforms zijn www.symbid.nl, www.crowdfunding.nl en www.pitchstar.nl. Een crowdfunding-platform kan op meerdere manieren worden vormgegeven. Te denken valt aan het verschaffen van leningen (vreemd vermogen), het doneren of sponsoren en het investeren door middel van bijvoorbeeld participaties (eigen vermogen). Of er sprake van financieel toezicht van de AFM en/of DNB zal zijn, is afhankelijk van de structuur en wijze van crowdfunding. Zo moeten ook een crowdfunding-platform en de geldvrager rekening houden met het verbod om zonder vergunning van DNB opvorderbare gelden aan te trekken of te houden. Verder kan de geldvrager of het crowdfunding-platform te maken krijgen met andere vergunningen zoals die voor het aanbieden van krediet, beleggingsobjecten, deelnemingsrechten of met de prospectusplicht voor het uitgeven van effecten. Indien gebruik wordt gemaakt van een eventuele vrijstelling (van bijvoorbeeld de prospectusplicht) dient dit expliciet te worden vermeld. De AFM houdt namelijk streng toezicht op naleven van de vrijstellingsvereisten (zie ook nieuwsbrief 1/2012).

NPEX
De NPEX, Nederlandsche Participatie Exchange B.V., exploiteert op haar website www.npex.nl een veiling voor effecten die niet beursgenoteerd zijn. NPEX beschikt over een vergunning voor het verlenen van beleggingsdiensten afgegeven door de AFM. NPEX is een laagdrempelig platform voor zowel ondernemingen als beleggers. Ondernemingen kunnen kapitaal aantrekken door de nieuw uit te geven effecten te noteren op NPEX. Verder kunnen ook al bestaande effecten verhandeld. Het kenmerkende van NPEX is dat de handel rechtstreeks tussen de deelnemers plaatsvindt, van bemiddeling door NPEX is geen sprake. Om als geldvragende onderneming toegelaten te worden tot NPEX is voor deze onderneming een door de AFM goedgekeurd prospectus vereist. De verwachting is dat de banken zich voorlopig terughoudend zullen blijven opstellen bij het verlenen van krediet, zodat de hiervoor besproken alternatieve financieringswijzen een hoge vlucht zullen nemen.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de sectie Financieel recht van Van Diepen Van der Kroef Advocaten.

Vestigingen